Tên miền là gì? Những kiến thức cơ bản, cách chọn và phương pháp vận hành tên miền.

Điều đầu tiên bạn cần đề tạo một trang web hoặc một trang blog chính là tên miền.

Vậy tên miền là gì? trong bài viết này mình sẽ giải thích nhưng kiến thức cơ bản về tên miền, cách chọn và phương pháp vận hành nó. 

Tên miền là gì? 

Tên miền (Domain) giống như một địa chỉ trên Internet. Nó thường được sử dụng để chỉ một phần của URL của trang web.

Về cơ bản như đã nói ở trên thì một địa chỉ URL của trang web được tạo thành bằng cách kết hợp tên miền và tên miền cấp cao (Top-Level Domain - TLD). Địa chỉ URL này sau đó được sử dụng như địa chỉ của trang web hoặc blog. Thường thì việc đầu tiên khi tạo một trang web hoặc blog là chọn tên miền.

Tại sao chúng ta nên quyết định tên miền ngay từ đầu?

Tên miền được xem như là địa chỉ trên Internet vì không có hai tên miền nào hoàn toàn giống nhau. Đó là địa chỉ duy nhất của bạn trên thế giới Internet.

Nói cách khác, bạn không thể đăng ký một tên miền mà ai đó đã sử dụng trước đó. Với nguyên tắc người đến trước sẽ được ưu tiên, nếu bạn muốn sử dụng một tên miền cụ thể, hãy đăng ký sớm để đảm bảo có được tên miền đó.

TLD (Top-Level Domain) là gì?

TLD, hay còn gọi là "miền cấp cao nhất", bao gồm những miền phổ biến như ".com", ".vn", ".com.vn" và nhiều loại khác. Mỗi loại TLD được chọn dựa trên mục đích sử dụng.

Ví dụ, đối với doanh nghiệp, mình gợi ý cho bạn nên đăng ký tên miền uy tín như co.jp hoặc or.jp. Tên miền co.jp chỉ có thể đăng ký bởi các công ty đã đăng ký ở Việt Nam. Mặt khác or.jp thì có thể đăng ký bởi các tổ chức phi lợi nhuận như tổ chức tài trợ hay tổ chức y tế.

Đối với cá nhân, ".com" và ".net" được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới và khá phổ biến, nhưng có thể tên miền bạn muốn đã bị đăng ký. Tuy nhiên, về mặt dễ nhớ, chúng cũng là lựa chọn tốt.

Mỗi loại TLD đều có đặc điểm riêng, vì vậy hãy chọn TLD phù hợp với doanh nghiệp hoặc dịch vụ của bạn.

Tên miền riêng là gì?

Tên miền riêng là tên miền mà bạn có thể sở hữu. Bạn cũng có thể nghĩ Mua tên miền = Mua tên miền riêng.

Ngược lại, tên miền chia sẻ không phải là tên miền riêng, và được gọi là tên miền chia sẻ, quyền sở hữu thuộc về người điều hành dịch vụ. Ví dụ như:

sample.wordpress.com

sample.wixsite.com/sitename

Trong URL có hiển thị tên dịch vụ như "wordpress" hoặc "wix", đó là dấu hiệu cho thấy tên miền thuộc sở hữu của người điều hành dịch vụ.

Những tên miền chia sẻ như trên, mặc dù có thể bắt đầu sử dụng dịch vụ miễn phí dễ dàng, nhưng cũng có nhược điểm là hiển thị quảng cáo của các công ty khác hoặc khi dịch vụ kết thúc, trang web bạn đã hoạt động trở nên vô nghĩa.

Nếu tên miền chứa tên dịch vụ, thì nó sẽ làm mất đi phần danh tiếng thương hiệu của bạn, vì vậy khi tạo trang web hoặc blog, việc mua tên miền riêng là phổ biến.

Mối quan hệ giữa tên miền và địa chỉ IP

Cả tên miền và địa chỉ IP đều được sử dụng để xác định "địa chỉ" trên internet. Sự khác biệt giữa chúng nằm ở việc liệu chúng hướng đến người dùng hay máy tính.

Ví dụ như tên miền hiển thị bằng chữ tiếng Anh thì dễ nhận biết bởi con người:

example.com

Trong khi đó, máy tính không thể hiểu tiếng Anh, vì vậy nó sẽ nhận diện bằng một dãy số như sau:

192.0.2.0/24

Mình sẽ không giải thích chi tiết ở bài này, nhưng vai trò của các máy chủ DNS (Domain Name System) là chuyển đổi giữa tên miền và địa chỉ IP. Thông thường, bạn cần thiết lập kết nối giữa tên miền và máy chủ thuê bằng cách vào bảng điều khiển quản lý của máy chủ thuê hoặc trang web đăng ký tên miền.

Cách chọn tên miền

Tên miền cũng thể hiện đặc điểm của trang web, vì vậy bạn cần phải cân nhắc kỹ lưỡng khi chọn. 

Khi chọn tên miền hãy tập trung vào 2 điều sau đây để chọn tên miền một cách đơn giản và dễ hiểu:

• Liên kết với tiêu đề trang web
• Càng ngắn gọn càng tốt 

Để có được tên miền, bạn hãy làm them các bước sau:

1. Tìm kiếm xem có thể sử dụng tên miền hay không
2. Chọn tên miền cấp cao (ví dụ: .com/.vn)
3. Quyết định thời hạn hợp đồng và thực hiện thanh toán

Các loại tên miền khác nhau:

Premium domain:

Premium domain là những tên miền có giá trị cao hơn thông thường. Giá trị của premium domain thường tăng lên do sự kết hợp giữa tên miền và tên miền cấp cao (Top-Level Domain), và các tên miền hiếm thường có khả năng tăng giá trị cao hơn.

Những tên miền dễ nhớ và ngắn thường có xu hướng có giá trị cao vì chúng có thể thể hiện tên sản phẩm hoặc dịch vụ. 
Ví dụ: phim5s.com 

Một số tên miền có thể chỉ bằng tên miền mà bạn đã biết được rằng trang web liên quan đến gì, hoặc chỉ có một chuỗi số, nhưng so với tên miền thông thường, chúng thường có giá cao hơn đáng kể. Tất nhiên, mặc dù nội dung là điều quan trọng nhất, nhưng tính dễ nhớ và dễ hiểu của tên miền cũng có thể tạo ra sự tốt hơn cho trang web của bạn.

Tên miền đã qua sử dụng (tên miền cũ)

Đây là các tên miền đã được sử dụng trước đó trên các trang web khác. Khi một trang web đóng cửa hoặc không gia hạn hợp đồng tên miền, tên miền cũ đó có thể được mua bởi bất kỳ ai.

Tên miền đã qua sử dụng kế thừa đánh giá về trang web trước đó, tốt hoặc xấu.

Ví dụ, nếu trang web trước đó đã có các liên kết đến tốt, tên miền đã qua sử dụng đó có thể bán với giá cao và dự kiến ​​có ảnh hưởng tích cực đến thứ hạng tìm kiếm. Ngược lại, nếu tên miền đã qua sử dụng có bị phạt hoặc có các liên kết xấu, nó có thể ảnh hưởng xấu đến trang web tiếp theo sử dụng nó.

Hơn nữa, ngay cả khi trang web trước đó có chất lượng tốt, điều đó không có nghĩa là tên miền đã qua sử dụng luôn có giá trị. Nếu trang web mới sẽ hoàn toàn khác biệt với trang web cũ về nội dung, có thể dẫn đến việc người dùng được đưa từ trang web cũ đến trang web mới.

Vì vậy, mình nghĩ rằng thay vì cố gắng tận dụng lợi ích của tên miền đã qua sử dụng, việc dành thời gian để phát triển chất lượng trang web với tên miền mới sẽ mang lại hiệu quả tốt hơn. Đặc biệt là đối với trang web doanh nghiệp hoặc trang web thương hiệu, việc sử dụng tên miền đã qua sử dụng không được khuyến khích.

Nên mua tên miền ở đâu?

Để mua quyền sử dụng tên miền, chúng ta cần mua từ các công ty bán tên miền như nhà đăng ký hoặc người bán lại tên miền. Một số nhà đăng ký như Onamae.com hoặc X server Domain là phổ biến, nhưng các công ty dịch vụ tên miền khác nhau sẽ có mức giá và dịch vụ khác nhau.

Kiến thức cơ bản liên quan đến vận hành miền

Khi bạn đã có tiền miền của mình thì hãy triển khai vận hành trang web một cách tốt nhất. Trong phần này, mình sẽ giới thiệu cách vận hành tên miền, chi phí, bảo mật.

Chi phí (Đăng ký và Gia hạn)

Việc vận hành tên miền thường đòi hỏi các khoản chi phí cho việc đăng ký và gia hạn tên miền.

Trên hầu hết các trang web đăng ký tên miền, việc đăng ký tên miền mới có giá từ 1 yên đến  vài trăm yên, và chi phí cập nhật thường dao động từ 1000 yên đến 2000 mỗi năm. Các trang web đăng ký tên miền nổi tiếng như Onamae thường được đề xuất. Tất nhiên, những tên miền cao cấp đã được đề cập ở trên là ngoại lệ.

Bảo vệ tên miền 

Bảo vệ tên miền là biện pháp để ngăn chặn việc bị chiếm đoạt tên miền (bị hack). Việc hạn chế quyền thao tác giúp ngăn chặn đăng nhập trái phép hoặc các hoạt động sai sót gây tổn thất cho thương hiệu. Dịch vụ này được cung cấp bởi Onamae, tên của dịch vụ có thể khác nhau trên các trang web đăng ký tên miền khác.

Nếu bạn sử dụng thông tin đăng nhập (tên người dùng và mật khẩu) mạnh, thì không nhất thiết phải sử dụng tùy chọn này, nhưng nó có thể được đề xuất như một phần của biện pháp bảo mật đối với các trang web trung bình hoặc lớn.

Mua các tên miền tương tự

Mua các tên miền tương tự cũng là một cách vận hành hiệu quả. Mục đích chính là:

• Phòng ngừa sai sót khi người dùng gõ sai tên miền
• Phòng ngừa các trang web giả mạo tên miền tương tự

Google và Amazon đã mua nhiều tên miền tương tự nhau, với những tên miền tương tự, người dùng có thể truy cập được các trang web sau:

• https://google.ne.jp/
• https://google.net/
• https://amazon.info/
• https://aamazon.com/
• https://ammazon.com/

Bằng việc mua trước các tên miền tương tự như vậy, bạn có thể phòng tránh sai sót khi gõ tên miền và ngăn chặn các trang web giả mạo xấu xa.

Tổng kết 

• Mình tóm tắt lại những điểm quan trọng về tên miền như sau:
• Tên miền là một địa chỉ trên Internet tương tự như địa chỉ trên internet.
• Quyền sở hữu tên miền thuộc về người đăng ký sớm nhất.
• Tên miền nên phản ánh nội dung của trang web một cách rõ ràng.
• Chi phí vận hành tên miền thường là               , trừ một số trường hợp đặc biệt.
• Mua các tên miền tương tự có thể giúp vận hành hiệu quả hơn.

Nắm vững kiến thức cơ bản về tên miền và cách vận hành, bạn đã vượt qua bước đầu tiên của việc tạo trang web. 

Ngoài ra để hiểu rõ hơn về tên miền bạn cũng có thể đọc thêm các bài viết dưới đây của mình:

Phần 1: Tên miền là gì?

Phần 2: Nhược điểm của việc chuyển giao tên miền